چرا پشه بعضی‌ها را بیشتر نیش می‌زند؟ (2)

توضیحات

دسته: مطالب جالب و خواندنی

نمایش از 24 خرداد 1394

نوشته شده توسط رسول رحیمی

بازدید: 827

چرا پشه بعضی‌ها را بیشتر نیش می‌زند؟

چرا پشه بعضی‌ها را بیشتر نیش می‌زند؟
شما هم می دانید که پشه ها بیشتر جذب برخی افراد می شوند و به نظر می رسد قسمت هایی از بدن را بیشتر دوست دارند، اما آیا می دانید چرا این گونه است؟ این موضوع یکی از وسیع ترین تحقیقات در سال های اخیر بوده است.
بر طبق تحقیقات، هر نوع پشه، به یک چیز جذب می شود، برای مثال برخی پشه ها ممکن است جذب خون انسان شوند، در حالی که برخی دیگر تنها جذب خون حیوانات می شوند.
در متن زیر برخی از مواردی که پشه ها را جذب می کنند، نام می بریم:
1- دی اکسید کربن
دی اکسید کربن یکی از مهم ترین گازهای جذب کننده پشه ها می باشد و آنها می توانند بوی این گاز را از فاصله چهار و نیم متری احساس کنند.از آنجا که انسان با هر تنفس، مقداری دی اکسید کربن از بدن خارج می کند، پس تقریبا غیرممکن است پشه ها جذب انسان نشوند!
هنگامی که یک پشه ماده، بوی دی اکسید کربن را احساس می کند، به صورت مارپیچی پرواز می کند تا خود را به منبع این بو برساند.

پس با این توصیف، وقتی یک خانم باردار مقدار دی اکسید کربن بیشتری را دفع می کند، پس پشه ها بیشتر جذب او می شوند.

2- تحرک بدنی
پشه ها بیشتر جذب افراد دارای تحرک بدنی می شوند تا افراد کم تحرک.اگر یک فعالیت ورزشی انجام دهید، افزایش بازدم، تحرک، عرق کردن و گرمای بدن باعث جذب بیشتر پشه ها به سوی شما می گردد.
هنگامی که دی اکسید کربن با بوی پا ترکیب می شود، بسیاری از پشه ها را جذب خود می کند و بسیاری از بیماری ها نیز با همین پشه ها منتقل می شوند.

3- گروه خونی
پشه ها بیشتر جذب افراد با گروه خونی O می شوند.پشه بیشتر جذب گروه خونی فرد می شود تا بوی او.اما این را باید گفت که هر دوی این ویژگی ها توسط یک ژن منتقل می شود، پس نمی توان با این گونه پشه ها مبارزه کرد. 

4- بوی پا
یکی از بوهای جذاب برای پشه ها، بوی عرق پا می باشد.هنگامی که دی اکسید کربن با بوی پا ترکیب می شود، بسیاری از پشه ها را جذب خود می کند و بسیاری از بیماری ها نیز با همین پشه ها منتقل می شوند.

نکات لازم هنگام استفاده از مواد دورکننده حشرات
- معمولا مواد دافع حشرات، برای مدت 1 تا 5 ساعت موثرند و این بستگی به چندین عامل دارد، از جمله: نوع پشه، میزان تعریق فرد و مقدار سایش و خارش پوست.
- اسپری و مواد دافع حشرات را نباید روی چشم ها، بینی، لب، محل بریدگی و یا زخم پوستی، پوست آفتاب سوخته و نیز پوست حساس استفاده کنید و دور از این قسمت ها اسپری کنید و یا بمالید.
- این مواد را زیر لباستان نزنید.
- برای موثرتر بودن، به طور کامل و به طور مساوی، پوست خود را با این مواد بپوشانید.
- از این مواد دافع به نوزادان نزنید و آنها را دور از دسترس کودکان قرار دهید.
- شما می توانید این مواد را با آب و صابون از روی پوست خود بشویید.

مواد دورکننده پشه
معروف ترین مواد دافع حشرات عبارتند از: DEET ، پرمترین، سیترونلا (روغنى‌ با بوى تند كه‌ در عطرسازى و صابون‌ سازى و دفع‌ حشره‌ به‌ كار مى‌رود) و اکالیپتوس.
در مورد هر کدام از این مواد، اقدامات احتیاطی را باید رعایت کنید:
- DEET یکی از رایج ترین و موثرترین مواد مورد استفاده برای دفع حشرات می باشد.محصولاتی که بیشتر از 15 درصد DEET دارند را نباید برای کودکان استفاده نمود.برخی افراد نسبت به این ماده فعال آلرژی دارند.

- پرمترین گاهی در دفع حشرات استفاده می شود. هنگامی که محصولی دارای این ماده باشد، نباید آن محصول را مستقیما به بدن بزنید و باید به قسمت بیرونی لباس بمالید.
- سیترونلا و اکالیپتوس و دیگر مواد طبیعی در برخی از محصولات دافع حشرات به کار برده می شود.به طور کلی، این محصولات در کوتاه مدت مفید می باشند و برخی ازآنها فقط 10 تا 20 دقیقه موثرند.
- روغن علف گربه نیز به عنوان دافع حشرات می باشد، اما در تست های آزمایشگاهی مشخص شده که هیچ کدام از این محصولات به خوبی DEET موثر نیستند.

بهتر است در زمان غروب آفتاب، لباس های رنگ روشن از قبیل: سفید، زرد و یا سبز کم رنگ بپوشید تا از نیش پشه ها در امان مانید.

برای دفع پشه ها چه نکاتی را باید رعایت کنید
1- عطرهای با بوی گل
هیچ مدرک علمی نشان نداده است که عطرها و یا لوسیون ها، پشه ها را جذب می کنند.اما پشه های ماده از شهد گل ها تغذیه می کنند و تحقیقات آزمایشگاهی نشان داده که پشه های ماده جذب بوی گل ها می شوند.بنابراین از عطرهای با رایحه گل مخصوصا در موقع غروب آفتاب خودداری کنید تا پشه ها در اطراف شما نباشند.

2- لباس با رنگ تیره
برخی از پشه ها به رنگ های تیره از قبیل مشکی، آبی تیره و بنفش پررنگ کشش بیشتری دارند.پس بهتر است در زمان غروب آفتاب، لباس های رنگ روشن از قبیل: سفید، زرد و یا سبز کم رنگ بپوشید تا از نیش پشه ها در امان مانید.

3- نوشیدن الکل
یک تحقیق نشان داد که الکل ممکن است پشه ها را جذب کند و هنگامی که فردی الکل می نوشد، پشه های بیشتری را به خود جذب می کند.

4- سیر و ویتامین B
گرچه توصیه شده که مصرف سیر و ویتامین B تمایل پشه ها را کم می کند، اما آزمایش هایی که انجام شده، این یافته را ثابت نکرده است.بنابراین بعید به نظر می رسد با خوردن سیر بتوانید پشه ها را از خودتان دور کنید.مصرف سیر زیاد دافع افرادی می شود که در کنار شما نشسته اند، نه دافع پشه ها!

حلقه های زحل چگونه به وجود آمده است؟ (2)

توضیحات

دسته: مطالب جالب و خواندنی

نمایش از 19 خرداد 1394

نوشته شده توسط رسول رحیمی

بازدید: 792

حلقه های زحل چگونه به وجود آمده است؟

در تازه ترین توضیح برای شکل گیری حلقه های زیبا و اسرارآمیز سیاره زحل، دانشمندان حدس زده اند که میلیاردها سال پیش، قمری یخی به اندازه تیتان با این سیاره برخورد کرده و حلقه ها را به وجود آورده است.

سال هاست که منشا شکل گیری حلقه های زحل ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. تا کنون نظریات متعددی برای توضیح چگونگی شکل گیری آن ها مطرح شده، اما در آنها تناقضاتی نیز به چشم می خورد.

اکنون یک دانشمند آمریکایی نظریه جدیدی را مطرح کرده که می تواند به حل راز حلقه های زحل کمک کند. رابین کاناپ از موسسه تحقیقاتی ساوث وست می گوید حلقه های زحل بر اثر برخورد یک قمر غول پیکر (با سطح یخی و هسته سنگی) با این سیاره در زمان پیدایش آن به وجود آمده است.

وی معتقد است قبل از برخورد، نیروهای جاذبه جزرومدی بین این دو جرم آسمانی باعث جدا شدن قسمتی از پوسته یخی این ماه شده که درنهایت باعث به وجود آمدن حلقه های اطراف زحل شده است.

این نظریه ممکن است برای اولین بار توضیح قانع کننده ای در مورد چگونگی شکل گیری ترکیب یخی و آب حلقه های زحل ارائه بدهد که ده ها سال است ذهن دانشمندان را به خود مشغول ساخته است.

۹۰ تا ۹۵ درصد از حلقه های زحل از ترکیب آب و یخ تشکیل شده، اما این حلقه ها دارای مقادیر بسیار کمی از سنگ هم هستند که بر اثر گرد و خاک بین سیاره ای و بمباران مداوم توسط شهاب سنگ های بسیار کوچک به آن اضافه شده اند. این حلقه ها در مرحله اول از یخ خالص تشکیل شده بودند؛ اما این که چگونه این حلقه های یخی به وجود آمده اند، همیشه به صورت یک راز ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است

کارل مورای از دانشگاه کوئین مری و یکی از دانشمندان ماموریت کاسینی در این باره گفت: «اگر یک شیء، برای مثال یک سیارک یا حتی یک قمر متلاشی شود، ترکیبات سنگی بزرگی به جای خواهد ماند؛ اما در حلقه های زحل از سنگ های بزرگ خبری نیست.»

تاکنون دو نظریه در مورد منشا شکل گیری این حلقه ها مطرح شده است. یکی از آن ها بر پایه متلاشی شدن دنباله داری از یخ در همسایگی زحل است که در نهایت این حلقه ها را به وجود آورده؛ اما نظریه دوم به کشیده شدن قمری کوچک توسط میدان گرانش این سیاره اشاره دارد.

در مورد نظریه اول، می بایست دنباله داری بسیار بزرگ به قطر چند صد کیلومتر به طور مرتب از کنار زحل عبور کند تا در نهایت بتواند سیستم حلقه های این سیاره را شکل دهد.

در مورد منشا قمری هم می بایست در این حلقه ها هم سنگ و هم یخ دیده شود، اما سوال اینجاست که بر سر سنگ های این حلقه ها چه آمده است؟

این پرسش ها باعث شده آقای کاناپ هر دو نظریه را مردود بداند و توضیح دیگری را ارائه کند. اگر یک قمر بزرگ به اندازه تیتان به زحل نزدیک شود، ما با دو رویداد مجزا روبه رو خواهیم شد، یکی ترکیب انرژی در هنگام شکل گیری سیاره و دیگری گرمای ناشی از جزرومد گرانشی.

تیتان بزرگ ترین قمر این سیاره است و بعد از گانیمید (قمر مشتری) بزرگ ترین قمر منظومه شمسی محسوب می شود.

پروفسور مورای معتقد است که «اندازه قمر» در فرضیه دکتر کاناپ، بهترین توضیح برای چگونگی شکل گیری طبیعی یخی حلقه های زحل است.

در نظریه او، قمری بزرگ به اندازه تیتان با سیاره زحل برخورد کرده و این اندازه تقریبا ۱۰ برابر مقیاس هایی است که قبلا در نظریات مختلف بیان می شد.

قسمتی از یخ سطح این قمر در هنگام نزدیک شدن زحل بر اثر نیروی جاذبه گرانشی جدا شده و سپس برخورد صورت گرفته است.

این عامل باعث شکل گیری حلقه های یخی غول پیکری در اطراف زحل شده و هسته سنگی این ماه نیز به سطح سیاره برخورد کرده است.

علت حركت دست‌ها حین قدم زدن (2)

توضیحات

دسته: مطالب جالب و خواندنی

نمایش از 19 خرداد 1394

نوشته شده توسط رسول رحیمی

بازدید: 761

علت حركت دست‌ها حین قدم زدن

علت حركت دست‌ها حین قدم زدن
آیا می‌دانید چرا حین پیاده‌روی دست‌هایمان را تكان می‌دهیم؟ همه انسان‌ها به طور ناخودآگاه زمان راه رفتن بازوها را خلاف جهت پاها تكان می‌دهند. براستی علت این كار چیست؟
تنها یك دلیل علمی برای این پرسش وجود دارد و آن هم حفظ تعادل بدن است. به نظر می‌رسد همین كار ساده باعث ‌شده انسان‌های اولیه بتوانند راحت‌تر و بهتر راه بروند. دانشمندان تا مدت‌ها نمی‌توانستند هیچ دلیل علمی و موجهی برای حركات دست‌ها ارائه دهند زیرا ظاهرا این حركات هیچ نوع كاربری مشهودی برای انسان امروزی ندارد.
تنها كاری كه برخی از محققان انجام دادند، این بود كه نقش تكامل انسان را در این پدیده پررنگ‌تر از آنچه باید، جلوه دادند.
از نظر این گروه از محققان، انسان در زمان‌های گذشته از دست‌هایش برای حركت استفاده می‌كرده اما این حالت كم‌كم از بین رفته و در نتیجه تنها همین حركات پاندولی شكل به جا مانده است! این محققان در هر صورت نتوانستند هیچ دلیل یا مدركی برای این نظریه ارائه كنند.
بعدها گروهی از محققان دانشگاه میشیگان همراه عده‌ای از دانشمندان دانشگاه علوم و تكنولوژی دلف هلند تصمیم گرفتند علت حقیقی این عمل را كشف كنند.
آنها برای آن‌كه درك بهتری از وضع دینامیكی بدن و حركت دست‌ها داشته باشند، یك مدل مكانیكی طراحی كردند و در عین حال از 10 نفر داوطلب درخواست كردند آنها را در این تحقیق همراهی كنند. در وهله نخست از این افراد خواسته شد به صورت خیلی معمولی شروع به قدم زدن كنند. الگوی این حركت‌ها ثبت و طراحی شد.
سپس دست‌های آنها را در طرفین با استفاده از طناب بستند و دوباره از آنها خواستند راه بروند.
الگوهای دینامیكی بدن در این شرایط نیز ترسیم شد. محققان پس از انجام تحقیقات گسترده دریافتند نگهداشتن دست‌ها به صورت كاملا بی‌حركت در طرفین باعث می‌شود نسبت به حالت معمول 12 درصد بیشتر انرژی متابولیكی بدن صرف راه رفتن شود سپس تحقیق مشابه دیگری انجام شد.
در این تحقیق از افراد خواسته شد هنگام راه رفتن دست‌هایشان را خلاف جهت معمول تكان دهند؛ یعنی حركت بازوی دست راست با پای چپ و بالعكس حركت بازوی دست چپ با پای راست.
نتیجه این كار صرف 26 درصد انرژی بیشتر برآورد شد. اما علت آن چیست؟

علت این موضوع به عدم تعادل و تلاش برای حفظ آن برمی‌گردد، در حقیقت عضلات مجبور هستند برای نگه داشتن بدن در وضع تعادل انرژی خیلی بیشتری مصرف كنند.
جالب اینجاست حركت بازوهای دست به شكل همزمان باعث خنثی شدن حركت ستون مهره‌ها نیز می‌شود. تمام این عوامل بدن را در یك مسیر مستقیم نگه می‌دارد، به حركات، شكلی كاملا موزون و متناسب می‌دهد و در نهایت میزان مصرف انرژی را در عضلات پاها به حداقل ممكن می‌رساند. محققان در مقاله خود یادآور می‌شوند با وجود آن‌كه حركت دست‌ها نسبتا ساده جلوه می‌كند، اما باید حتما به خاطر داشت نقش آنها در مصرف انرژی در طول راه رفتن بسیار مهم و تاثیرگذار است و به هیچ‌وجه نمی‌توان این حركت را یك امر صرفا غریزی یا عادی تلقی كرد.

چرا باید ساعت‌هایمان را یک ساعت به جلو بکشیم؟ (2)

توضیحات

دسته: مطالب جالب و خواندنی

نمایش از 19 خرداد 1394

نوشته شده توسط رسول رحیمی

بازدید: 840

چرا باید ساعت‌هایمان را یک ساعت به جلو بکشیم؟

چرا باید ساعت‌هایمان را یک ساعت به جلو بکشیم؟
کشور ایران در عرض‌های جغرافیایی میانی واقع شده و تغییرات طول شبانه‌روز در طول سال قابل توجه است. به همین دلیل و برای استفاده بیشتر از روشنایی روز، در فصل‌های بهار و تابستان ساعت رسمی را 1 ساعت به جلو می‌کشند.

طبق قانون، هر سال در نیمه‌شب اول فروردین ساعت رسمی کشور یک ساعت به جلو کشیده می‌شود و در نیمه‌شب آخر تابستان دوباره به وضعیت قبل برمی‌گردد.

تغییرات شب و روز
مسیر ظاهری حرکت خورشید در آسمان طوری است که در نیمه اول سال، خورشید بالاتر از استوای آسمان حرکت می‌کند و به قطب شمال سماوی نزدیک‌تر می‌شود و در نیمه دوم، خورشید به پایین استوای سماوی می‌آید و به قطب جنوب سماوی نزدیک‌تر می‌شود.

متناسب با این تغییرات، مسیر روزانه حرکت خورشید بر فراز افق نیز بلندتر و کوتاه‌تر می‌شود و درنتیجه طول روز نیز تغییر می‌کند. این تغییرات به عرض جغرافیایی و موقعیت خورشید در آسمان ربط دارد. روی خط استوا، طول روز و شب تغییر زیادی نمی‌کند و همان 12 ساعت روز و 12 ساعت شب باقی می‌ماند.

در نواحی استوایی که بین مدارهای راس‌السرطان (21.5 درجه شمالی) و راس‌الجدی (21.5 درجه جنوبی) قرار دارند نیز این تغییرات زیاد نیست؛ به‌طوری‌که بین 13.2 ساعت و 10.8 ساعت تغییر می‌کند و این یعنی اگر طلوع آفتاب در روز اول بهار ساعت 6 صبح باشد، در اول تابستان ساعت 5:24، در اول پاییز ساعت 6 و در اول زمستان ساعت 6:36 خواهد بود.

در نواحی قطبی اما ماجرا کاملا برعکس است. در خود قطبین شش ماه اول سال روز و شش ماه دوم، شب است و این روند برای دیگر نقاط مدار قطبی (عرض‌های جغرافیایی 66.5 تا 90) به‌تدریج ضعیف‌تر می‌شود به‌طوری‌که در خود مدار قطبی (66.5 درجه) روز اول تابستان طول روز 24 ساعت، روزهای اول بهار و پاییز 12 ساعت و روز اول زمستان طول روز 0 ساعت است. (بدیهی است که طول شب برابر است با کسر طول روز از 24 ساعت)

شرایط میانی
در عرض‌های میانی، این تغییرات در بازه‌های بین دو مقدار حدی استوایی و قطبی متغیر است. در کشورهای جنوبی‌تر، تغییرات طول‌روز کمتر است و در کشورهای شمالی‌تر، این تغییرات بیشتر است. برای مثال، در شهر تهران با عرض جغرافیایی 35.6 درجه شمالی، طول روز از حدود 14 ساعت و 15 دقیقه تا 9 ساعت و 45 دقیقه متغیر است.

این بدان معنی است که اگر در تهران در اول بهار خورشید در ساعت 6 صبح طلوع کند، در اول تابستان ساعت 4:52، در اول پاییز ساعت 6 و در اول زمستان ساعت 7:08 طلوع می‌کند (بدون احتساب تغییرات ساعت و اثر شکست نور در جو زمین).

در شهرهای شمالی اروپا که عرض جغرافیایی آنها حدود 52 درجه است، طول روز از 15.7 ساعت تا 8.3 ساعت متغیر است؛ یعنی اگر طلوع آفتاب در اول بهار ساعت 6 صبح باشد، در اول تابستان حدود ساعت 4 و در اول زمستان حدود ساعت 8 طلوع می‌کند.

همان‌طور که می‌بینید، خورشید در تابستان زودتر طلوع می‌کند و در زمستان دیرتر؛ به همین دلیل برای استفاده بیشتر از انرژی خورشید و صرفه‌جویی در مصرف انرژی در عرض‌های میانی، ساعت‌ها را در تابستان یک ساعت جلو می‌کشند تا زمان استفاده از نور خورشید در طول روز بیشتر شود.

یک مثال
شهر تهران را در نظر بگیرید. اگر ساعت رسمی یک ساعت به جلو کشیده شود، در اول تابستان خورشید ساعت 5:52 صبح طلوع می‌کند که در مقایسه با ساعت 4:52 در وضعیت عدم تغییر ساعت، بدان معنی است که در وضعیت ساعت تابستانی، یک ساعت بیشتر از نور روز بهره‌مند می‌شوید. در سوی دیگر، خورشید در وضعیت عدم تغییر ساعت حوالی 19:08 غروب می‌کرد؛ اما در وضعیت ساعت تابستانی، این اتفاق ساعت 20:08 اتفاق می‌افتد.

بنابراین هم صبح‌ها خیلی زود روشن نمی‌شود و روشنایی خورشید به هدر نمی‌رود و هم شب‌ها یک ساعت کمتر از انرژی برق استفاده می‌شود.

البته توجه به یک نکته ضروری است و آن، این‌که تمام این حساب‌وکتاب‌ها در شرایطی تاثیرگذار است که وضعیت کاری بر اساس ساعت و نه روشنایی روز تنظیم شده باشد. بدیهی است در فعالیت‌هایی مانند کشاورزی و دامداری که نور خورشید عامل اصلی تنظیم چرخه‌های طبیعی است، این تغییرات خودبخود اعمال می‌شوند و نیازی به این تغییرات نیست؛ اما در زندگی شهرنشینی که همه کارها بر اساس ساعت تنظیم می‌شود، این تغییرات به صرفه‌جویی بیشتر در انرژی می‌انجامد.

برای همه مناسب نیست
زمان اعمال این تغییرات در کشورهای مختلف متفاوت است؛ به عنوان مثال در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، این تغییرات از یک‌شنبه قبل از 21 مارس (متناظر با اول فروردین) اعمال می‌شود و در کشور ما در نیمه‌شب اول فروردین. بدیهی است که در مناطق استوایی چنین کاری فایده‌ای ندارد، چون تغییرات طول روز ناچیز است.

هم‌چنین انجام چنین کاری در مناطق قطبی عملا بی‌فایده است، چرا که تغییرات طول روز بسیار گسترده است و تنها گزینه پیش‌رو، عادت کردن به وضعیت روز و شب‌های طولانی است.

جالب‌تر این‌که طی سال‌های اخیر پیشنهادهای بهتری برای تغییر ساعت مطرح شده است. در برخی از ایالت‌های شمالی ایالات متحده آمریکا پیشنهادهایی مبنی بر 1.5 تا 2 ساعت تغییر ساعت در زمان تابستانی و زمستانی مطرح شده است. در کشور ما نیز محاسبات نشان می‌دهد بهترین زمان برای اعمال تغییرات ساعت تابستانی از نیمه اردیبهشت تا نیمه مرداد است.